Nieznajomość prawa szkodzi - czyli podstawowe prawo dla start-upu i przyszłych przedsiębiorców
Tworzenie i kreowanie swojej marki własnej budzi sporo emocji. Wpadając w wir nowych pomysłów oraz szukając przeróżnych rozwiązań często nie zdajemy sobie sprawy, że nieświadomie łamiemy prawo. Niestety, nasza niewiedza nie zwalnia nas od ponoszenia odpowiedzialności prawnej za swoje czyny i wybory. W tym wpisie dowiesz się jak skutecznie wystrzegać się bezprawia i nie dać się wpaść na przysłowiową minę. Oto wybrane podstawowe prawa:
1. Zdecyduj się jaką formę prawną chcesz, aby twoje przedsiębiorstwo przybrało
Pierwszym krokiem, jaki musisz poczynić jako przyszły biznesmen jest podjęcie decyzji dotyczącej wyboru formy prawnej działalności. Do wyboru posiadasz między innymi:
Jednoosobowa działalność gospodarcza - Rejestracji tej formy działalności można dokonać przez internet albo w urzędzie gminy lub miasta. Zachęcającym aspektem tej formy jest brak ponoszenia kosztów związanych z samym założeniem oraz brak wymogu tworzenia kapitału początkowego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorcy posiadający tę formę cenią sobie również niskie koszty obsługi księgowej, jak i możliwość optymalizowania podatków oraz ograniczone obowiązki sprawozdawcze. Niestety nie jest ona często polecana nowym start-upowcom ze względu na stuprocentową odpowiedzialność całym swoim majątkiem i obowiązek odprowadzania składek ZUS.
Spółka cywilna - Ta forma to nic innego jak umowa zawarta pomiędzy wspólnikami obrotu gospodarczego. Podmiotami praw i obowiązków nie jest spółka, a jej wspólnicy, nie więcej niż 2-3 wspólników. Wspólnicy spółki cywilnej wnoszą wkład w dowolnej postaci np. Środki pieniężne, wiedza czy usługi. Jako że spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, podatek dochodowy musi być opłacony bezpośrednio przez jej wspólników. Odpowiedzialność prawna podzielona jest po równo. Spółka nie posiada również własnego majątku - jest nim majątek wspólników w niej będących.
Spółki osobowe - Tego rodzaju działalność tworzą wspólnicy. Spółka osobowa nie posiada osobowości prawnej, jednakże może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Dużą zaletą tej działalności jest niskie ryzyko finansowe. W naszym obecnym prawie wyróżniamy 4 rodzaje spółek osobowych:
- Spółka jawna - wspólnikami tej spółki mogą być osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne. Każdy wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem.
- Spółka partnerska - wspólnikami mogą być tylko i wyłącznie przedstawiciele wolnych zawodów tj. Adwokaci, architekci, maklerzy, lekarze lub księgowi. Odpowiedzialność w tym przypadku nie jest całkowita, za długi spółki odpowiada tylko wspólnik których się ich dopuścił.
- Spółka komandytowa - wspólnicy dzielą się na komplementariuszy i komandytariuszy. Komplementariusze ponoszą pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, natomiast ci drudzy odpowiadając co do wysokości sumy komandytowej ustalonej w umowie spółki.
- Spółka komandytowo-akcyjna - Z kolei tutaj wyróżniamy akcjonariuszy zamiast komandytariuszy, którzy nie ponoszą odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania spółki. Jest to zdecydowanie najmniej popularna forma prowadzenia działalności. To jedyna ze spółek osobowych, która posiada podwójne opodatkowanie.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Do rejestracji może przyczynić się jedna lub więcej osób fizycznych. Minimalna kwota kapitału zakładowego wynosi 5000 zł. Umowa spółki w tym przypadku jest zawierana za pomocą aktu notarialnego. Po procesie rejestracyjnym i wpisie do KRS uzyskuje ona osobowość prawną i jest bezpośrednim podmiotem praw i obowiązków. Do najbardziej przyciągającej zalety tej formy działalności możemy przypisać prowadzenie pełnej księgowości, co prawda wiąże się to z wysokimi kosztami jednakże daje skrupulatny przekrój naszych finansów firmowych oraz usprawnia podejmowania decyzji biznesowych.
Prosta Spółka Akcyjna - Forma ta cechuje się przede wszystkim niskimi wymaganiami kapitału akcyjnego przy zakładaniu spółki, kwota minimalna to 1 złotych. Dodatkowym atutem jest ogromna elastyczność co do kwestii podejścia do organów spółki, daje bezpośrednią możliwość powoływania rady dyrekcyjnej. Co ważne PSA dopuszcza podejmowanie uchwał zdalnie za pomocą poczty elektronicznej bądź innych komunikatorów internetowych. Korzystanie ze środków spółki nie wymaga podjęcia uchwały o obniżeniu kapitału.
Prowadzenie działalności gospodarczej bez obowiązku rejestracji w CEIDG/ US i GUS-ie - Wybierając “działalność na próbę” nie posiadasz obowiązku rejestracji, w momencie, kiedy przychody z prowadzonej działalności nie przekraczają 50% kwoty minimalnego aktualnie obowiązującego wynagrodzenia oraz w ciągu 60 miesięcy nie zakładałeś działalności gospodarczej. Ta możliwość dopuszcza brak konieczności prowadzenia ksiąg rachunkowych, a uproszczonej ewidencji sprzedaż oraz brak przymusu opłacania składek na ZUS.
2. Zadbaj o szczegóły w tworzeniu swoich umów
Podczas tworzenia umów dla swojej działalności gospodarczej zadbaj o zawarcie wszystkich istotnych kwestii, które są dla ciebie ważne. W momencie, kiedy konsultujesz warunki umowy z potencjalnym klientem już sama oferta (np. składana za pośrednictwem kontaktu mailowego) jest integralną częścią waszej umowy - ważne aby uwzględnić wszystko. Dla zabezpieczenia swojej firmy zdecyduj się na zastosowanie kar umownych. Dzięki nim możesz zmniejszyć częstotliwość windykowania klientów, jak i zapobiec niedotrzymaniem niektórych warunków umowy. Pamiętajmy, że kara umowna może być zastrzeżona tylko i wyłącznie na wypadek niewykonania zobowiązania niepieniężnego.
3. Chroń swój pomysł
Co prawda nie jest to taka prosta sprawa jak mogłoby się wydawać - często trudno jest udowodnić kto był prekursorem danego biznesplanu czy projektu. Jednak gdy jesteśmy pewni swojego unikatowego pomysłu możemy sporządzić jego projekt bezpośrednio na papierze poświadczony podpisem notarialnym. Posiadając taki dokument mamy mocną argumentację w sytuacji, kiedy nasza wizja zostanie skradziona.
4. Kwestie związane z zatrudnianiem pracowników
W tym przypadku warto uwzględnić w umowach pracowniczych wzmianki o zakazie konkurencji, tajemnicy poufności etc. Pamiętaj przyszły pracodawco również o swoich obowiązkach takich jak: prowadzeniu akt osobowych pracownika, zgłoszenie pracownika do ZUS, opłacanie zaliczki na podatek dochodowy, prowadzeniu ewidencji czasu pracy, skierowaniu na badania lekarskie oraz przeprowadzenie podstawowego szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Przy podpisywaniu umowy z nowym pracownikiem należy również poinformować o przetwarzaniu danych osobowych (RODO).
Kiedy znasz już podstawy…
Przedstawiony zbiór to tak naprawdę kropla w morzu wszystkich obowiązujący praw i istotnych rzeczy, które musisz wiedzieć zakładając firmę. Wszystko za sprawą różnorodności branż, w jakich mogą działać start-upy. Najważniejszą radą, jaką można zasugerować jest sprawdzanie wszystkich regulacji prawnych, w tym przypadku czas i precyzja działa na naszą korzyść, nawet jeśli miałoby to trwać dwa razy dłużej. Natomiast kiedy już dopuściliśmy się złamania prawa należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą w tej dziedzinie. Dzięki temu szybciej uzyskamy wsparcie w sprostowaniu danego stanu faktycznego, niż argumentując przed sądem swoją niewiedzę.
Przeczytaj poprzedni artykuł o start-upie: Zatrudnianie programistów do Twojego start-upu | 4 proste porady!